Najlepsze posiłki, to takie, które gotujemy z resztek: odkrywamy nowe smaki i działamy kreatywnie, a przy okazji ratujemy środowisko.
Gotowanie z resztek to nie tylko oszczędne gospodarowanie w kuchni, ale również świadome działanie na rzecz ochrony środowiska. Każdego roku na świecie wyrzucamy ok. 1,3 miliarda ton jedzenia czyli ok. 1/3 produkowanej żywności. W tym czasie ok. 870 milionów ludzi na ziemi cierpi z powodu głodu. Zjawisko marnotrawienia żywności dotyczy jednak głównie państw zamożnych i wysoko rozwiniętych. W samej Unii Europejskiej na śmietniku ląduje ok. 90 mln ton żywności rocznie, a w Polsce wyrzuca się jej blisko 5 mln ton, z czego większość marnowana jest przez producentów. Na szczęście w naszym kraju działają Banki Żywności, które pozyskaną od producentów żywność przekazują do organizacji społecznych zajmujących się przygotowywaniem posiłków dla najuboższych. Niestety żywność marnuje się także w naszych domach: kupujemy za dużo, w sposób nieprzemyślany i kompulsywny. Żywność w sklepach staje się coraz droższa i nawet drobne zakupy w sklepie spożywczym czy na straganie są bolesne dla naszej kieszeni. Dlatego warto wiedzieć, że wskutek niemarnowania jedzenia, przeciętna 4-osobowa polska rodzina mogłaby zaoszczędzić rocznie co najmniej 2,5 tysiąca złotych rocznie!
Działacze ekologiczni i eksperci w tej dziedzinie biją na alarm i przekonują do racjonalnego, przemyślanego kupowania i gospodarowania żywnością. Coraz bardziej popularna, również w Polsce staje się kuchnia „zero waste” czyli gotowanie bez odpadów.
Jak zrobić, by nie wyrzucać jedzenia?
- NIE KUPUJ ZA DUŻO! Przede wszystkim kupujmy z głową czyli mądrze planujmy każde zakupy spożywcze. Sięgajmy tylko po te produkty, które na pewno wykorzystamy w kuchni. Ograniczajmy kupowanie nadmiernych ilości.
- SPRAWDŹ, CO MASZ! Sprawdźmy nasze zapasy czyli przeprowadźmy inwentaryzację z prawdziwego zdarzenia. Zobaczmy czy w naszych szafkach, na półkach i w spiżarniach nie panuje chaos i czy nie zalegają w nich czasem przeterminowane produkty. Jeśli tak, to najwyższy czas, by zastanowić się nad naszą gospodarnością i zmienić sposób funkcjonowania w kuchni.
- ZUŻYJ, ZANIM KUPISZ! Starajmy się planować zakupy i posiłki przede wszystkim w oparciu o to czym obecnie dysponujemy. Z pewnością znajdziemy w naszej kuchni wiele puszek, słoiczków czy torebek z produktami, z których z łatwością wyczarujemy pożywne i zdrowe posiłki.
- PRZECHOWUJ STARANNIE! Odpowiednio przechowuj żywność. Kasze, makarony, ryże w suchym miejscu a nabiał w lodówce. Dobrą praktyką, by uniknąć niepotrzebnego wyrzucania jedzenia jest mrożenie, o czym szerzej w podrozdziale „Jak mrozić żywność” - link
- NIE MARNUJ RESZTEK! Starajmy się optymalnie przetwarzać żywność i wykorzystywać jej resztki. Polacy najczęściej wyrzucają pieczywo, owoce, mięso, warzywa, jogurty i jajka. A jest wiele sposobów na wykorzystanie tych produktów, nawet gdy wydają się nam już nieco „przechodzone”.
- BĄDŹ POMYSŁOWA! Z czerstwego pieczywa możemy bez problemu zrobić bułkę tartą, grzanki do zupy, smażone tosty maczane w jajku, może być również dodatkiem do pasztetów.
- ZRÓB KOMPOT! Lekko nieświeże owoce można wkroić do owsianki, ugotować z całych owoców lub nawet obierek pyszny kompot, dodać do słodkich wypieków, naleśników czy koktajli i smoothie.
- OBIERKI TO SAMO ZDROWIE! W przypadku warzyw warto zachowywać to co zwykle bez zastanowienia wyrzucamy czyli obierki, a one właśnie są najbardziej bogate w składniki odżywcze. Warto owoce i warzywa kupować z pewnych źródeł - na straganach czy w małych sklepikach, by mieć pewność, że nie są spryskane szkodliwą chemią. Z zamrożonych obierek wyczarujemy aromatyczny wywar na bulion. Z kolei z lekko nieświeżych warzyw możemy upiec smaczny wegański pasztet, wykorzystać do sosów, zup, makaronów, itp. Z ziemniaków zrobimy pyszne kluski, kopytka i zapiekanki, a skórki możemy zamienić na smaczne chipsy. Zielone części warzyw np. pietruszki czy selera wykorzystajmy do zrobienia pesto i sałatek.
Coraz więcej osób w Polsce zdaje sobie sprawę, że żywność należy szanować, do ostatniego kęsa i obierka. Sama świadomość faktu, że wyrzucając jedzenie nie tylko marnujemy nasze pieniądze, ale jeszcze dodatkowo ogromne ilości wody i energii koniecznej do jego produkcji, transportu, przechowywania i przygotowania, powinna zmobilizować nas do optymalnego i racjonalnego wykorzystania kupowanej przez nas żywności.